Ruushka oo laba-wajiilanimo ku eedeeyay Faransiiska ka dib xarigii aas aasaha Telegram

Aqalka Kremlin-ka dalka Ruushka ayaa cambaareeyay ‘mabaadi’da laba-wajiilanimada’ Faransiiska iyadoo la xiray aasaasaha Telegram Pavel Durov oo lagu xiray magaalada Paris.

Bilyaneerka ayaa lagu soo warramey in la qabtay iyadoo lagu eedeeyay inuusan si wanaagsan u kormeeriin madasha fariimaha ee badanaa ku hadasha luqadda Ruushka.

Kremlin-ka ayaa ku eedeeyay Faransiiska inuu yahay mid laba-wajiilanimo ku dhaqma xagga xorriyadda hadalka ka dib markii ay xireen bilyaneerka Ruushka ah ee aasaasaha Telegram.

Saraakiisha la dagaalanka musuqmaasuqa Faransiiska ayaa qabtay Pavel Durov Sabtidii fiidkii kadib markii uu kasoo degay madaarka Bourget ee Paris isagoo ka yimid Azerbaijan diyaarad gaar ah oo uu lahaa.

Wax sabab rasmi ah looma hayn xiritaankiisa in kastoo warbaahinta Faransiiska ay sheegeen in ay la xiriirto Telegram, oo ah madal fariin bulsho oo aan la shaandheyn oo badanaa loo isticmaalo luqadda Ruushka taas oo loo adeegsado sida dariiqa ugu weyn ee loogu gudbiyo wararka iyo muuqaallada dagaalka Ukraine.

Inkastoo Mr. Durov uu qasab ugu baxay Ruushka 10 sano ka hor ka dib markii uu diiday inuu siiyo xogta ku saabsan dibadbaxayaasha taageersan Ukraine ee hay’adda FSB, Kremlin-ka ayaa haddana ku eedeeyay Faransiiska inuu laba-wajiilanimo ku dhaqmo xagga qoraallada Telegram iyo xorriyadda hadalka.

“Weligood ma filaneysaa inay markan Paris ka codsan doonaan sii deynta Durov, mise carrabkooda bay la liqi doonaan?” ayay tiri Maria Zakharova, afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda ee Ruushka.

Telefishinada Faransiiska ee TF1 iyo BFM ayaa soo xigtay ilo-wareedyo sheegaya in baaritaanka diiradda saaray “kormeereyaal la’aan” oo Telegram ah taasoo ogolaatay “falal dambiyeedyo”.

Mr. Durov iyo Telegram midkoodna kama hadlin arrintan.

Websaytka shirkadda Telegram ayaa sheegay in xorriyadda hadalku ay tahay udub dhexaadka hawlihiisa, isla markaana ay “door muhiim ah ka ciyaartay dhaqdhaqaaqyada dimuqraadiyadda ee caalamka, oo ay ku jiraan Iran, Ruushka, Belarus, Myanmar iyo Hong Kong.”

Waxaa weli aan la caddeyn sababta Mr. Durov u booqday Azerbaijan. Vladimir Putin ayaa sidoo kale booqday dalkaas kulankii uu la yeeshay madaxweynaha Ilham Aliyev usbuucan. Mr. Durov ayaa horay u diiday inuu leeyahay xiriiryo la leh Kremlin-ka.

Telegram waxa ay leedahay ku dhawaad hal bilyan oo isticmaaleyaal diiwaan gashan waxayna ka mid tahay baraha ugu waaweyn ee bulshada marka laga hadlayo Facebook, YouTube, WhatsApp, Instagram, TikTok iyo WeChat. Waxay si gaar ah saameyn ugu leedahay dunida ku hadasha luqadda Ruushka.

Borobagaandayaasha Kremlin-ka iyo difaacayaasha xorriyadda hadalka ee reer Galbeedka ayaa ku biiray dhaleeceynta xiritaanka Mr. Durov.

“Ciidamada milatariga Ruushka si firfircoon bay u isticmaalaan Telegram dagaallada,” ayuu yiri Sergey Markov, oo ah qoraa hore oo Kremlin ah. “Sidaas darteed, xarigga Durov waxaa laga yaabaa inuu yahay isku day ay sameeyeen Faransiiska iyo NATO si ay gacanta ugu dhigaan nidaamka isgaarsiinta iyo maamulka ciidamada Ruushka ee Gobolka Milatariga Waqooyi-bari.”