Kiiska Gurbiye: Siyaasiyiin, Hey’ado iyo Shakhsiyaad Soomaali iyo Ajnabi Leh oo Kahor yimid Dacwo Beenaadka Villa Somalia
Waxaa maanta maxkamadda gobolka Banaadir hortagay tifaftiraha guud ee Goobjoog Cabdicasis Axmed Gurbiye iyada oo lagu eedeeyey dacwo beenaad uu gadaal ka riixayo madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullahi Farmaajo si loo caburiyo saxaafadda iyo xuriyadda hadalka. Maxkamadda ayaa dib u dhigtay dacwadda iyada oo go’aan ka gaari doonta ishortaag ay codsadeen qareennada weriyaha.
Haddaba, waxaa jira shakhsiyaad Soomaali ah iyo qaar caalami ah oo diiday maxkamadeynta sharci darrada ah, kuna sheegay mid aan jirin oo la dhoodhoobey, oo sharci darro ah, loona baanahanyahay in la laalo sida ugu dhaqsaha badan.
Siyaasiyiinta:
Ra’isul wasaarihii hore ee Soomaaliya Cumar Cabdirashiid ayaa walaac ka muujiyey waxyeellada sii kordheysa ee lagu hayo saxaafadda isaga oo intaa raaciyey in dastuurka uu banneynayo xuriyadda hadalka iyo midka warbaahinta, waxaa uuna dalbaday in si hufan loo qaado kiiska weriye Cabdicasis Gurbiye.
Xildhibaan Cabdiraxmaan Odowaa oo horay usoo noqday wasiirka arrimaha gudaha ee JFS ayaa sheegay in kiiska Gurbiye uu qeyb ka yahay kuwa lagu beegsado saxafiyiinta iyo hey’adaha warbaahinta madaxabbannaan iyo weliba cabsi gelin isaga oo ka dalbaday maxkamadda in cadaalad sameyso, oo aaney noqon mid ay ku adeegato laanta fulinta isla markaana si degdeg ah oo shuruud la’aan ah loo sii daayo weriye Cabdicasis Gurbiye.
Wasiirkii hore qorsheynta ee Jubbaland ayaa dhankiisa ka mid ah dadka ololeynaya inuu weiye Gurbiye uu helo xuriyad dhameystiran, waxaa uu bartiisa Twitterka ku qoray in dacwada la dedejio, cadaalad la marsiiyo iyo sida uu qabo dastuurka.
Hey’adaha:
Human Rights Wach: Hey’adda u doodda xuquuqda aadanaha ee Human Rights Wach ayaa eedeynta loo heysto tifaftiraha Goobjoog ugu yeertay mid aan meel heysan, taasi oo ka hor imaaneysa waajibaadka Soomaaliya ka saaran xeerarka caalamiga ah ee ay saxiixday iyo kuwa gudaha iyaga oo xusuusiyey madaxweyne Farmaajo uu May balantiisa aheyd in dib u eegis ku sameynayo xeerka ciqaabta, qeybta saxaafadda iyo in aan saxafi loo adeegsan doonin. Human Rights Wach waxaa ay qortay in kiiskan ay aheyd in sidan aanu usii fogaan balse hadda laga daba tagi karo, waxayna maamulka Farmaajo ugu baaqeen in weriye Cabdhicasis Gurbiye loo fasaxo inuu wax qoro, oo weliba uu dhaliilo madaxda.
Lotte Leicht oo ah agaasimaha Human Rights Wach ee midowga Yurub ayaa eedeymaha loo heysto weriye Cabdicasis Gurbiye ku sheegtay mid waxba kama jiraan ah.
Dhankooda, Wenzel Michalsiki oo Human Rights Wach agaasime uga ah Jarmalka iyo Laetitia Bader oo geeska Afrika u qaabilsan hey’adda Human Rights Wach ayaa labaduba dalbaday in kiiskan aanu aheyn in heerka uu soo gaaro halka haweeneyda danbe ay intaas ku dartay in xeerka loo adeegsanayo weriye Gurbiye uu duugoobey, iyada oo dalbatay in la laalo.
Hey’adda CPJ Afrika ayaa sheegtay in ayba qalad aheyd in Gurbiye la xiro bishii April iyada oo kiiska ku sheegtay mid aan mudneyd in la xuso, waxayna ugu baaqeen dowladda in la laalo dhammaan eedeymaha loo heysto.
Hey’ado kale oo ay ka mid yihiin Somali Media Association iyo Somali Journalists Syndicate ayaa si isku mid ah waxba kama jiraan ugu tilmaamay eedaha loo heysto weriye Cabdicasis Gurbiye. Somali Media Association waxaa ay codsatay in la laalo dacwadda halka Somali Journalists Syndicate ay sheegtay in Villa Somalia ay ku milan tahay dacwadda Gurbiye iyada oo cambaareysay eedeymaha loo heysto iyo cagajugleynta uga imaaneysa weriyaha hey’ado kale duwan oo dowladda ah.
Weriyaha rugcadaaga ah ee Soomaaliyeed ee VOA mudane Haaruun Macruuf ayaa batriisa Twitterka ku soo qoray in todobaadkan ay muhiim u tahay warbaahinta iyo in Cabdicasis Gurbiye ka soo hor muuqanayo maxkamad isaga oo madaxweynaha xusuusiyey balanqaadkii May ee ahaa inuu dib u habeynayo xeerka ciqaabta 1964-tii iyo inuu dhahay saxafi looma isticmaalayo isaga oo soo qaatay in weriye Maxamed Abuuja oo labo bil xiran yahay Gurbiye laga yaabo in la xiro.
Ugu dambeyntii, saxaafadda Soomaaliya guud iyo shakhsiyaad kale oo baraha bulshada caanka ah ayaa wado olole lagu dalbanayo in la laalo dacwadda ay Villa Somalia la daba joogto weriye Cabdicasis Gurbiye iyada oo ku sheegay in lagu beegsanayo xuriyadda hadalka iyo guud ahaan warbaahinta.
La soco qeybo kale oo ka mid ah dadka ka hadlay kiiska Gurbiye,
Goobjoog News