Dalagga Pakistan oo Suuqyada Muqdisho uga soo Hormara Kan Jowhar: Maxaa Hortaagan Beeralayda Soomaaliyeed?

Wasiirka Beeraha Soomaaliya, Mudane Maxamed Cabdi Xayir (Maareeye), ayaa shaaca ka qaaday in dalagga kasoo go’a beeraha dalka Pakistan uu fursad toban laab ka wanaagsan ka haysto suuqyada marka loo eego dalagga kasoo go’a beeraha gudaha Soomaaliya, gaar ahaan gobollada Afgooye, Balcad iyo Jowhar.

Wasiirku wuxuu sababta ku tilmaamay isbaarooyinka waddooyinka, caqabadaha gaadiidka, iyo kharashaadka badan ee lagu soo gaarsiiyo dalagga gudaha suuqyada magaalooyinka waa weyn.

Sida uu sheegay, dalagga Pakistan uu si fudud oo qiimo hoose ah ku yimaado dekedaha, taas oo ka dhigaysa mid si dhaqso leh suuqa u gaara.

Mudane Maareeye ayaa xusay in dowladdu qorshaynayso canshuur-dhaaf buuxa oo lagu sameeyo wax-soo-saarka gudaha si loo dhiirrigeliyo beeraleyda Soomaaliyeed, loona yareeyo farqiga ka jira qiimaha iyo helitaanka dalagga gudaha marka la barbardhigo midka dibadda.

Waa xaalad layaab leh oo muujineysa caqabadaha dhaqaale ee qotada dheer ee ka jira Soomaaliya: dalag beeraha laga soo raro dalka Pakistan oo kumanaan kilomitir u jira ayaa waqti ka yar kan laga keeno degmada Jowhar (oo qiyaastii 90 km u jirta Muqdisho) ku gaara suuqyada caasimadda.

Waddada isku xirta Jowhar iyo Muqdisho waa mid ka mid ah waddooyinka ugu khatarta badan ee ay la kulmaan ganacsatada Soomaaliyeed. Waxaa si joogto ah dhibaatooyin uga geysta kooxda Al-Shabaab iyo maleeshiyaad kale oo deegaanka ah. Gaadiidka xamuulka ah ee sida dalagyada beeraha waxay la kulmaan:

Meelo badan oo jidka ka mid ah waxaa yaalla isbaarooyin ay dhigteen kooxo kala duwan oo si qasab ah lacago baad ah uga qaata darawallada. Lacagahan is-dulsaaran waxay si weyn u kordhiyaan kharashka guud ee badeecada.

Weerarada tooska ah, miinooyinka dhulka lagu aaso, iyo halista afduubka ayaa ah kuwo joogto ah, taasoo keenta in darawallo badan ay ka cago jiidaan inay maraan waddadan, taas oo Safar oo qaadan lahaa labo ilaa saddex saacadood ka dhigtay mid qaata maalmo, iyadoo gaadiidku ay ku hakadaan meelo aysan dhaafi karin cabsi darteed.
2. Kaabayaasha Waddooyinka oo Burbursan:

Waddada laamiga ah ee isku xirta Muqdisho iyo Jowhar ayaa ah mid si weyn u burbursan. Dagaalladii sokeeye iyo dayactir la’aanta ayaa ka dhigay mid ay ku yaalliin godad waaweyn oo adkeeya socodka gaadiidka. Burburkan wuxuu sababaa:

Dib u dhac gaadiidka ayaa ku qasban inuu si gaabis ah u socdo si uu uga fogaado godadka, taasoo dheereysa waqtiga safarka.
* Kharash Dheeraad ah: Cilad joogto ah oo ku timaada gaadiidka iyo isticmaalka shidaal badan ayaa ka dhasha waddada xun, taasoo kharashka ku kordhisa ganacsadaha.
3. Saadaasha iyo Hubantida Gaadiidka Badda.

Dhanka kale, badeecadaha ka imaanaya Pakistan waxay soo maraan hannaan saadka caalamiga ah oo leh jadwal cad. Inkastoo safarka badda ee dekedda Karachi ilaa dekedda Muqdisho uu qaato toddobaad ama wax ka badan, haddana waa mid la isku halleyn karo.

Hadalkan wasiirka ayaa muujinaya in beeraleyda Soomaaliyeed weli wajahaan dhibaatooyin culus oo la xiriira ammaanka, kaabeyaasha waddooyinka iyo suuqgeynta dalagga, taas macnaheedu waa in wax-soo-saarka gudaha uu halis ugu jiro inuu noqdo mid aan la tartami karin dalagga dibadda laga keeno, haddii aan si dhab ah loo xallin caqabadaha.

Tallaabada canshuur-dhaafka ee uu wasiirku sheegay waxay u muuqataa isku day lagu doonayo in la dhiirrigeliyo wax-soo-saarka maxalliga ah, laguna ilaaliyo beeraleyda Soomaaliyeed inaysan suuqa ka bixin.

Si kastaba, khubaradu waxay sheegayaan in keliya canshuur-dhaaf aysan xal u noqon doonin, balse loo baahan yahay in la hagaajiyo ammaanka waddooyinka, kaabeyaasha beeraha iyo nidaamka suuqgeynta.