Guddiga Doorashada Soomaaliya oo Dardargeliyay Diyaar-garowga Doorashooyinka Taariikhiga ah ee Muqdisho
Guddiga doorashooyinka Soomaaliya ayaa sare u qaaday diyaar-garowgii ugu dambeeyay ee doorashooyinka deegaanka ee magaalada Muqdisho, xilli caasimaddu ay isu diyaarinayso doorasho naadir ah oo ah “qof iyo cod” taasoo loo qorsheeyay December 25.
Hoggaanka Guddiga Madaxa-bannaan ee Doorashooyinka iyo Xuduudaha (NIEBC) ayaa Talaadadii la kulmay boqolaal shaqaale hawl-fulin ah iyo mutadawiciin maamuli doona xarumaha cod-bixinta ee guud ahaan gobolka Banaadir, iyadoo la dareemayo baaxadda iyo xasaasiyadda codeynta oo maalmo kooban ay ka harsan yihiin.
Guddoomiyaha NIEBC, Cabdikariim Axmed Xasan, oo la hadlayay kulanka ka dhacay xarunta guddiga, ayaa sheegay in doorashada soo socota ay xambaarsan tahay mas’uuliyad ka baxsan maamul joogto ah.
Wuxuu ku boorriyay shaqaalaha doorashada inay ilaaliyaan halbeegyada adag ee hufnaanta, dhexdhexaadnimada iyo adeegga dadweynaha, isagoo ku sifeeyay doorkooda mid udub-dhexaad u ah ilaalinta kalsoonida geedi-socodka.
”Idinka ayaa dadweynaha u ah wejiga doorashadan,” ayuu Cabdikariim u sheegay shaqaalaha, isagoo ugu baaqay inay hubiyaan in codeyntu u dhacdo si xalaal ah, hufan oo nidaamsan si muwaadiniintu ay kalsooni ugu gutaan xuquuqdooda.
Guddoomiye ku-xigeenka, Saadiq Abshir Garad, ayaa isna ku celiyay farriintaas, isagoo carrabka ku adkeeyay muhiimadda xirfadda iyo dhexdhexaadnimada xilli ay soo dhowdahay maalinta doorashada.
Kulanka waxaa ka qaybgalay saraakiil iyo mutadawiciin aad u tiro badan, kuwaas oo qaar badan oo ka mid ah ay xirnaayeen jaakadaha calaamadda leh, taasoo muujinaysa in hawlgelinta xarumaha cod-bixinta ay horay u bilaabatay.
Codeynta December 25 ayaa loo arkaa mid taariikhi ah. Waxay u oggolaan doontaa dadka deggan Muqdisho inay si toos ah u doortaan wakiilladooda deegaanka iyada oo loo marayo nidaamka guud ee doorashada (codka dadweynaha), taasoo ah isbeddel weyn oo laga sameeyay nidaamkii beelaha iyo xulashada dadban ee ragaadiyay siyaasadda Soomaaliya tobnaan sano. Gobolka Banaadir, oo ay ku jirto caasimadda, muddo dheerna ku jiray xaalad siyaasadeed oo lagu muransan yahay, doorashooyinkani waxay calaamad u yihiin daqiiqad muhiim u ah dadaallada lagu xoojinayo maamul-daadejinta iyo ka-qaybgalka muwaadiniinta.
Kulankani wuxuu ahaa mid ka mid ah tillaabooyinkii ugu dambeeyay ee hawlgallada ka hor codeynta, taas oo ay isha ku hayaan gudaha dalka iyo saaxiibbada caalamkaba.
Inkasta oo amniga iyo xiisadaha siyaasadeed ay weli yihiin walaac, haddana saraakiisha doorashadu waxay sheegeen in diiradda hadda la saarayo bixinta nidaam lagu kalsoonaan karo oo ka tarjumaya rabitaanka cod-bixiyayaasha, isla markaana xoojinaya kalsoonida dadweynaha ee hay’adaha dimuqraadiga ah ee curdinka ah ee Soomaaliya.